هگمتانه، گروه خبر همدان: قریب به دو سال است از کشف معدن لیتیوم در همدان می‌گذرد و هنوز خبری از جذب سرمایه‌گذار و بهره‌برداری از این طلای سفید و راهبردی نیست و قول مسؤولان همچنان عملی نشده است.
به گزارش هگمتانه؛ با روی کار آمدن دولت چهاردهم، بهره‌برداری از ذخایر معدنی و توسعه معادن یکی از اهداف مهم عنوان شد و در کنار موضوع ایمنی و به روزرسانی تجهیزات و استانداردها، احیا و فعالسازی معادن و جذب سرمایه‌گذار از موضوعات مورد تأکید بوده است.
گفته می‌شود در این خصوص برنامه‌ریزی جهت تکمیل تجهیزات پیشرفته با هدف اکتشاف مؤثر و دقیق ذخایر معدنی به ویژه ذخایر عمقی و پنهان در حال اجراست که با ورود این ناوگان فنی مهندسی تغییرات مؤثری در حوزه شناسایی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور را شاهد خواهیم بود.
همچنین اعلام شده سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با توجه به ماهیت علمی و اجرایی خود اقدام به روز‌آوری بالگرد و تجهیزات ژئوفیزیک هوایی، ورود تجهیزات نوین و پیشرفته آزمایشگاهی و همچنین ورود تجهیزات جدید برداشت، پردازش و تلفیق داده‌ها و اطلاعات حوزه زمین‌شناسی و اکتشافی کرده است.
یکی از دیگر متولیان بخش معدن در کشور، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) است که در حوزه معادن دولتی فعال بوده و این نهاد در بخش‌های مختلف خدماتی ارائه می‌دهد.
امسال از سوی ایمیدرو برای تأمین مواد معدنی حیاتی و راهبردی کشور، پنج راهکار ارائه شده که به گفته این مجموعه به نوعی اجرایی هم شده است.
«شناسایی و حمایت از ایده‌ها و محصولات دانش‌بنیان» به عنوان یکی از راهکارهای تأمین مواد معدنی حیاتی و راهبردی معرفی شده که در این باره با شرکت‌های دانش‌بنیان برای چهار ماده معدنی شامل لیتیوم، نیکل، کبالت و بیتومین مذاکره صورت گرفته است.
همچنین «انجام مطالعات تدوین راهبردهای سرمایه‌گذاری و تجاری‌سازی برای مواد معدنی حیاتی» یکی دیگر از راهکارها معرفی شده که در جهت تأمین مواد معدنی برای سه ماده معدنی لیتیوم، پتاسیم و فسفات در دست اجرا است.
توسعه دانش فنی و تولید پنج محصول مهم معدنی از دیگر راهکارهای در حال انجام ایمیدرو است که برای توسعه دانش فنی استخراج لیتیوم از منابع شورابه‌ای، بازیافتی و پساب، طرح‌های مختلفی توسط مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران با همکاری طرح مواد معدنی حیاتی و راهبردی در حال انجام است.
راه‌اندازی درگاه مواد معدنی حیاتی و راهبردی با هدف آگاهی بخشی، شناسایی نیازها و توانمندی‌ها و ایجاد شبکه ارتباطی و ترغیب بخش خصوصی برای ورود به این حوزه، اقدام دیگر ایمیدرو در زمینه یاد شده است.
لازمه طرح این‌ موضوعات این است قطعا در خصوص کشف ماده معدنی "لیتیوم" در استان همدان که به طلای ارزشمند در کشور ایران معروف است هم اقداماتی انجام گیرد تا این ماده معدنی از بلاتکلیفی خارج و اکتشاف و فرآوری محصول انجام گیرد.
یادتان باشد اسفندماه سال 1401 کشف اولین معدن رسمی از ذخایر با ارزش لیتیوم در همدان، ایران را در کنار دیگر دارندگان این عنصر با ارزش معدنی قرار داد، بر اساس خبر اعلامی در رسانه‌ها، حجم ذخیره معدن مربوطه 8 و نیم میلیون تن کانسنگ برآورد شد که بعد از اعلام این خبر، ایران را صاحب دومین دارنده ذخایر لیتیوم دنیا اعلام کردند.
بر این اساس معدن لیتیوم همدان، یک پشتوانه بزرگ برای آینده جدید پس از نفت است و می‌تواند جهشی بزرگ در توسعه کشور و استان همدان ایجاد کند، مسیری که در نقطه آغاز است و باید تلاش جدی در خصوص آن صورت گیرد.
لیتیوم؛ این فلز رسانا را آینده دنیا پس از نفت نامیده‌اند و قریب به دو ‌سال است، کشف ذخایر بزرگ لیتیوم استان همدان در رسانه‌های بین‌المللی بازتاب زیادی داشته چرا که لیتیوم بزرگ‌ترین چالش سرمایه‌ای از مواد معدنی است که پیش روی دولت‌ها قرار گرفته و رسانایی که حتی ارزشمندتر از مس، طلایی جدید پیش روی کشورهاست.
با کشف بزرگ‌ترین معدن لیتیوم در همدان، ایران توانست رتبه هفتم کشور از لحاظ ذخایر این عنصر غنی در جهان را به دست آورد و امیدی باشد که اقتصاد ایران به ویژه همدان به واسطه این ماده معدنی غنی متحول شود.
قریب به دو سال از کشف معدن لیتیوم در همدان به میزان 8.6 میلیون تن کانسنگ معدنی با مساحتی حدود 11 کیلومترمربع در دشت قهاوند در50 کیلومتری شرق مرکز استان همدان به یک خبر مهم که در جهان تبدیل شد، همه منتظر بودند اتفاقاتی را به پشتوانه آن شاهد باشند اما تقریبا ماه‌ها از آن زمان می‌گذرد و فعلا خبری مبنی بر جذب سرمایه‌گذار و دیگر مراحلی که باید طی شود، نیست.
با کشف لیتیوم به عنوان یک ماده غنی معدنی و استراتژیک می‌طلبد ایران راهی را که کشورهای موفق در این حوزه پیش رفتند، طی کند تا آینده درخشان رقم بخورد و شاهد فعالیت کارخانه‌هایی در استان باشیم.
وقتی ابتدا سال گذشته صدور گواهی کشف معدن لیتیوم در دشت قهاوند جزو یکی از اخبار خوب و شیرین برای مردم استان همدان و حتی کشور مخابره شد، نوید اتفاقات خوش را در این استان می‎‌داد چرا که کشف لیتیوم در این استان می‌تواند آینده این استان را تضمین کند.
مردم همدان در پی این خبرها همواره منتظر هستند تا با جذب سرمایه‌گذار و جلوگیری از خام‌فروشی یک ماده غنی، آن تحول در استان رخ دهد، مسأله‌ای که‌ می‌طلبد مسؤولان استان و کشور بسیار جدی اقداماتی را در این حوزه انجام دهند تا آن افق روشن را هر چه زودتر در استان و کشور شاهد باشیم.
البته بهره‌برداری از این معادن نیازمند تجهیزات و تکنولوژی‌های خاصی است که باید از لحاظ اقتصادی و دانش نیز مورد بررسی کارشناسان قرار گیرند، اما بر اساس آنچه دولت تأکید داشته امیدواریم این مسیر هر چه زودتر هموار شود.
یکی از مشکلات جدی همدان مربوط به خام‌فروشی مواد است، به خصوص در حوزه معادن که متأسفانه معادن قیمتی همدان با کمترین قیمت از استان خارج و در جای دیگری فرآوری می‌شوند درحالی که باید اقدام جدی در حوزه فرآوری آن در همدان انجام گیرد تا ارزش افزوده از آن این استان شود.
مردم همدان جلوگیری از خام‌فروشی معدن لیتیوم را یکی از مطالبات خود می‌دانند که بارها در روزنامه هگمتانه به این موضوع پرداختیم و همچنان این مطالبه می‌شود و مسؤولان امر نیز باید ورود جدی نسبت به این قضیه داشته باشند اما برخلاف قول داده شده هنوز اتفاق جدی را در این حوزه شاهد نیستیم.
از آنجا که همواره خام‌فروشی در ادبیات سیاست‌گذاران و مدیران کشور و استان امری مذموم به شمار آمده است، منتظریم ببینیم در حوزه لیتیوم چطور این موضوع پیش می‌رود و قرار است چه اتفاقاتی بیافتد.
امروز ایران به واسطه دشت قهاوند به جمع کشورهای حائز رتبه در کشف ذخایر غنی لیتیوم پیوسته و این ماده غنی در استان همدان کشف شده که ظرفیت عظیمی است تا مسؤولان تلاش مضاعفی در بهره‌مندی هر چه بهتر این ماده معدنی غنی داشته باشند.
نماینده وزیر و مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان همدان مرداد ماه امسال خبر از تصویب سه طرح سرمایه‌گذاری خارجی از کشورهای چین، عمان و کره جنوبی با مبلغ 55 میلیون دلار در حوزه‌های تولید شارژر خودرو برقی، باطری لیتیوم و کود شیمیایی در استان خبر داد و ما را امیدوار کرد که اتفاقات خوب خواهد افتاد اما از آن مدت نیز بیش از چهار ماه گذشته اما خبری از استخراج و فرآوری و... نیست.
حسن پیمانی در این گزارش روزنامه هگمتانه از اهمیت سرمایه‌گذاری خارجی و تأثیر آن بر اقتصاد پایدار گفت و افزود: از جمله عواملی که می‌تواند رشد اقتصادی پایدار را برای کشورها به ارمغان آورد، سرمایه‌گذاری خارجی و تجارت خارجی است که به‌ عنوان مکملی برای نهادهای تأمین‌ مالی داخلی و ابزاری برای رسیدن به هدف رشد اقتصادی است.
وی عنوان کرد: سرمایه‌گذاری خارجی و گسترش روابط تجاری دارای مزیت‌های متعددی از جمله انتقال فناوری، دانش روز و ایجاد اشتغال است که می‌تواند موجب افزایش سرعت انتشار فناوری همراه با رقابت بین‌المللی و در نهایت سبب افزایش بهره‌وری شرکت‌های داخلی و به دنبال آن رشد اقتصادی استان و کشور شود.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان همدان در خصوص اقدامات این اداره کل در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی گفت: از ابتدا سال 1400 تاکنون استان همدان در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی عملکرد برجسته‌ای داشته است و در این مدت تعداد 9 طرح سرمایه‌گذاری خارجی با مبلغ 187.8 میلیون دلار و با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی از کشورهای چین، کره جنوبی، امارات، عمان، اقلیم کردستان عراق و کانادا به تصویب هیأت سرمایه‌گذاری خارجی وزارت اقتصاد رسیده است.
وی بیان کرد: طرح‌­های مذکور در زمینه­‌های قطعه‌سازی خودرو، شارژر خودرو برقی، باتری لیتیوم، دوربین‌های مدار بسته، گردشگری، صنایع تولید غذای کودک، صنایع تبدیلی میوه­‌جات و کود شیمیایی قرار دارند که می‌توانند در تحول بنیادین و رشد اقتصادی استان همدان نقش مهمی ایفا کنند.
پیمانی افزود: با پیگیری‌های متعدد توسط همکاران ما در اداره کل سه طرح سرمایه‌گذاری خارجی با مبلغ 55 میلیون دلار در استان همدان در سال 1403 در هیأت سرمایه‌گذاری خارجی وزارت اقتصاد به تصویب رسیده که یکی از این طرح‌ها در حوزه تولید انواع شارژر خودروهای برقی واقع در منطقه ویژه اقتصادی جهان‌آباد شهرستان فامنین است که با مشارکت شرکت کیان خودرو پارس ایرسا و شرکت (SCIT) از کشور عمان و چین و با مبلغ سرمایه‌گذاری 30 میلیون دلار و اشتغال 300 نفر است.
وی همچنین طرح تولید انواع باتری لیتیوم واقع در منطقه ویژه اقتصادی جهان‌آباد شهرستان فامنین  یکی دیگر از طرح‌های مهم سرمایه‌گذاری استان همدان برشمرد که با مشارکت شرکت کیان خودرو پارس ایرسا و شرکت (SCIT) از کشور عمان و چین به مبلغ 20 میلیون دلار و اشتغال 120 نفر است.
در این گزارش به سرمایه‌گذاری در حوزه لیتیوم و تولید باتری‌های لیتیومی اشاره شد اما گویا تاکنون نتایجی به همراه نبوده که اگر بود باید به رسانه‌ها و مردم در مورد نتایج کار اطلاعاتی داده می‌شد.
امیدواریم مسؤولان به طور شفاف آنچه خواسته مردم است را پیگیری کنند و موضوع را کم اهمیت ندانند، تصور ما این است همچنان بعد از دو سال سرمایه‌گذاری در این خصوص جذب نشده است و مدیران ما در بسیاری از زمینه‌ها ضعف جدی دارند.
کشف ماده معدنی لیتیوم جایگاه ایران را در جهان ارتقا خواهد داد و اهمیت راهبردی برای ارتباط با جهان دارد، از طرفی می‌تواند صنعت ایران و استان همدان را به نحو چشمگیری ارتقا دهد و روابط با کشورهای صنعتی را هم در حوزه‌های مختلف بیشتر کند؛ حال اگر ارزش اقتصادی هم نداشته باشد ارزش راهبردی که دارد و قطعا به پشتوانه آن ارزش اقتصادی هم به دنبال خواهد بود.
سؤال اینجاست که چرا هنوز اتفاق خاصی در خصوص این ماده معدنی ارزشمند در استان اتفاق نیفتاده است، در حالی که یک ماده راهبردی می‌تواند وابستگی ما را به کشورهایی کم کند.
پیش از این هم شنیده بودیم برای فرآوری لیتیوم در همدان با سرمایه‌گذاران مختلفی از کشور چین و روسیه صحبت شده و وزارت دفاع پای کار آمده و قرار است از تکنولوژی بومی و ایرانی در فرآوری این محصول استفاده شود اما گویا در حد حرف باقی مانده است.
از آنجا که استاندار جدید همدان توجه به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را اولویت مهم همدان دانسته امیدواریم با آمدن ایشان تحولی را در حوزه لیتیوم همدان باشیم.
حمید ملانوری‌شمسی بر ضرورت کاهش دغدغه‌های بخش خصوصی و تسهیل در امور و ایجاد رضایت‌مندی بین مردم تأکید دارد و حمایت از فعالیت‌های بخش خصوصی را برگرفته از سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغی رهبر معظم انقلاب مهم می‌داند.
وی یکی از وظایف بسیار مهم مدیران را حضور در میان مردم و اقشار مختلف دانسته و تأکید کرد: مدیران باید با گروه‌های تأثیرگذار در بخش‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ارتباط برقرار کنند تا بتوانند مسائل و مشکلات را از نزدیک مشاهده و بررسی کنند.
استاندار همدان تسهیل مسیر و روند سرمایه‌گذاری و ایجاد امنیت اقتصادی در سطح استان را یکی از وظایف مدیران خوانده و اظهار کرده است که در قالب یک حرکت جهادی و برنامه‌های تحولی، باید مسائل مختلف پیگیری و برای پیشرفت استان تلاش شود.
ما همچنان امیدواریم با کشف لیتیوم، یک ماده با ارزش در استان، بتوان فرآوری این محصول و تولید باتری‌های لیتیومی را هر چه زودتر داشت و مسؤولان بتوانند پاسخ این انتظارها را به زودی بدهند.